ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ   ԺԱՆԵՏԱ   ՀՈՎՀԱՆՆԵՍԻ

Ժանետա Հովհաննեսի Ստեփանյանը ծնվել է 1938 թ մայիսի 24-ին ք Երևանում, երկրաբանի ընտանիքում։ 1955թ-ին ավարտելով դպրոցն ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի երկրաբանական ֆակուլտետ։ 1961թ-ին  գերազանցությամբ ավարտել է համալսարանը և ստացել` աշխատանքի ուղեգիր ՀԳԱԱ Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտ։ Աշխատել է ռեգիոնալ  երկրաբանության բաժնում  նախ ավագ կոլեկտորի (1961-1962թթ), ապա ինժիների (1962-1964թթ) պաշտոններում։ Յուրացնելով նստվածքային ապարների լիթոլոգիական ուսումնասիրության մեթոդները, Ժ Ստեփանյանը սկսեց որոշել վերին կավճի ապարների միներալոգիական կազմը , որոնց կեռնը նավթահետախուզական  էքսպեդիցիան տրամադրում էր ինստիտուտին` հետազոտությունների համար։ 1964թ վերջին նույն ինստիտում ընդունվել է ասպերանտուրա <<Հրաբխա-նստվածքային  ապարների լիթոլոգիա>> մասնագիտությամբ։ Ասպիրանտուրայում գիտական դպրոցն անցել է հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիաների խոշորագույն մասնագետներից մեկի՝ երկրաբանա-հանքաբանական գիտությունների դոկտոր, Մոսկվայի համամիութենական երկրաբանական ինստիտուտի լիթոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ՝ ԻՎ Խվորովայի ղեկավարությամբ։ 1970թ-ին  պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը <<Երևան-Օրդուբադի և Գորիս-Կապան զոնաների վերին կավճի հրաբխա-նստվածքային կոմպլեքսների լիթոլոգիա>> անվամբ։ Հետագայում՝ 1970-1978թթ,  ուսումնասի-րել է Հայաստանի տարբեր ռեգիոնների (Դեբեդ-Աղստև միջգետային շրջան, Սևանի օֆիոլիթային գոտի, Զանգեզուրի խորքային խզում) վերին կավճի  հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիաները։ 1979թ-ից  առ այսօր  ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող է։ 1979թ-ից  մինչ 1990թ-ը  աշխատել  է Երկրաբանական ինստիտուտի թանգարանում, որտեղ կատարել  է նմուշների դասակարգում ըստ բաժինների, կազմել  է նմուշների քարտարան և կատալոգներ։ Թանգարանային գործունեությունը նա համատեղել է լիթոլոգիայի լաբորատո-րիայի թեմատիկ աշխատանքների հետ։ Այդ  տարիներին են պատկանում Ժ Ստեփանյանի Հայաստանի վերին կավճի կայծքարային, կարբոնատային ապարների ուսումնասիրություն-   ները, Սևանա լճի հատակի նստվածքային կուտակումների միներալա-գեոքիմիական հետազոտությունները։ 1991թ-ից մինչ այժմ աշխատում է ինստուտի լիթոլոգիայի և ռեգիոնալ երկրաբանության լա-բորատորիայում։ Նրա գիտական հետաքրքրությունները  հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիա-ների առաջացման օրինաչափությունների ուսումնասիրությունն է և վերջիններիս հետ կապ- ված օգտակար հանածոների գենեզիսը։  Նա վերսկսել է հետազոտությունները Վեդի գետի ա- վազանում։ Ժ Ստեփանյանը մի խումբ մասնագետների (Ա Վարդանյան,Ա Մնացականյան, Լ Սահակյան և ուրիշներ) հետ մասնակցել է  Վեդիի օֆիոլիթային գոտում տարվող ուսումնա-սիրություններին, լիթոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ՝ երկրաբանա-հանքաբանական գիտու-թյունների դոկտոր, Մ Սաթյանի ղեկավարությամբ։ Այդ աշխատանքները թույլ տվեցին ճշգրտել Վեդիի գոտու երկրաբանությունը և անջատել պայթման խողովակներ։ Մասնավորապես, Ժ Ստեփանյանը ուշադրություն է դարձրել խողովակները կազմող ապարների միներալային կազմի վրա, հայտնաբերելով այնպիսի հիպոգեն միներալներ, ինչպիսիք են սուտակը, շափյուղան, նռնաքարը և այլն։    

     Ժ Ստեփանյանը հեղինակ է շուրջ 70 գիտական աշխատությունների, որոնք տպագրված են   տեղական և արտասահմանյան հրատարակչություններում։ Այդ թվում  8 հաշվետվություն, 1 մենագրություն, համահեղինակ է 6 ֆունդամենտալ աշխատությունների, ինչպես նաև մասնակցել է ՀՀ լիթոլոգիական ու ֆորմացիոն քարտեզների կազմման աշխատանքներին։

1977թ ՀՍՍՀ ԳԱ նախագահության կողմից պարգևատրվել է <<Գովեստագիր>> պատվոգրով։   1987թ-ին  ՀՍՍՀ Գերագույն խորհրդի կողմից պարգևատրվել է <<Աշխատանքի վետերան>> մեդալով։ 2015թ-ին Բարձրագույն կրթության նախարարությունը պարգևատրել է ոսկե հուշա-մեդալով, իսկ 2022-ին ՀԳԱԱ-ն պարգևատրել է շնորհակալագրով։

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *