ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ ԺԱՆԵՏԱ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍԻ
Ժանետա Հովհաննեսի Ստեփանյանը ծնվել է 1938 թ․ մայիսի 24-ին ք․ Երևանում, երկրաբանի ընտանիքում։ 1955թ․-ին ավարտելով դպրոցն ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի երկրաբանական ֆակուլտետ։ 1961թ․-ին գերազանցությամբ ավարտել է համալսարանը և ստացել` աշխատանքի ուղեգիր ՀԳԱԱ Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտ։ Աշխատել է ռեգիոնալ երկրաբանության բաժնում նախ ավագ կոլեկտորի (1961-1962թթ․), ապա ինժիների (1962-1964թթ․) պաշտոններում։ Յուրացնելով նստվածքային ապարների լիթոլոգիական ուսումնասիրության մեթոդները, Ժ․ Ստեփանյանը սկսեց որոշել վերին կավճի ապարների միներալոգիական կազմը , որոնց կեռնը նավթահետախուզական էքսպեդիցիան տրամադրում էր ինստիտուտին` հետազոտությունների համար։ 1964թ․ վերջին նույն ինստիտում ընդունվել է ասպերանտուրա <<Հրաբխա-նստվածքային ապարների լիթոլոգիա>> մասնագիտությամբ։ Ասպիրանտուրայում գիտական դպրոցն անցել է հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիաների խոշորագույն մասնագետներից մեկի՝ երկրաբանա-հանքաբանական գիտությունների դոկտոր, Մոսկվայի համամիութենական երկրաբանական ինստիտուտի լիթոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ՝ Ի․Վ․ Խվորովայի ղեկավարությամբ։ 1970թ․-ին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը <<Երևան-Օրդուբադի և Գորիս-Կապան զոնաների վերին կավճի հրաբխա-նստվածքային կոմպլեքսների լիթոլոգիա>> անվամբ։ Հետագայում՝ 1970-1978թթ․, ուսումնասի-րել է Հայաստանի տարբեր ռեգիոնների (Դեբեդ-Աղստև միջգետային շրջան, Սևանի օֆիոլիթային գոտի, Զանգեզուրի խորքային խզում) վերին կավճի հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիաները։ 1979թ․-ից առ այսօր ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող է։ 1979թ․-ից մինչ 1990թ․-ը աշխատել է Երկրաբանական ինստիտուտի թանգարանում, որտեղ կատարել է նմուշների դասակարգում ըստ բաժինների, կազմել է նմուշների քարտարան և կատալոգներ։ Թանգարանային գործունեությունը նա համատեղել է լիթոլոգիայի լաբորատո-րիայի թեմատիկ աշխատանքների հետ։ Այդ տարիներին են պատկանում Ժ․ Ստեփանյանի Հայաստանի վերին կավճի կայծքարային, կարբոնատային ապարների ուսումնասիրություն- ները, Սևանա լճի հատակի նստվածքային կուտակումների միներալա-գեոքիմիական հետազոտությունները։ 1991թ․-ից մինչ այժմ աշխատում է ինստուտի լիթոլոգիայի և ռեգիոնալ երկրաբանության լա-բորատորիայում։ Նրա գիտական հետաքրքրությունները հրաբխա-նստվածքային ֆորմացիա-ների առաջացման օրինաչափությունների ուսումնասիրությունն է և վերջիններիս հետ կապ- ված օգտակար հանածոների գենեզիսը։ Նա վերսկսել է հետազոտությունները Վեդի գետի ա- վազանում։ Ժ․ Ստեփանյանը մի խումբ մասնագետների (Ա․ Վարդանյան,Ա․ Մնացականյան, Լ․ Սահակյան և ուրիշներ) հետ մասնակցել է Վեդիի օֆիոլիթային գոտում տարվող ուսումնա-սիրություններին, լիթոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ՝ երկրաբանա-հանքաբանական գիտու-թյունների դոկտոր, Մ․ Սաթյանի ղեկավարությամբ։ Այդ աշխատանքները թույլ տվեցին ճշգրտել Վեդիի գոտու երկրաբանությունը և անջատել պայթման խողովակներ։ Մասնավորապես, Ժ․ Ստեփանյանը ուշադրություն է դարձրել խողովակները կազմող ապարների միներալային կազմի վրա, հայտնաբերելով այնպիսի հիպոգեն միներալներ, ինչպիսիք են սուտակը, շափյուղան, նռնաքարը և այլն։
Ժ․ Ստեփանյանը հեղինակ է շուրջ 70 գիտական աշխատությունների, որոնք տպագրված են տեղական և արտասահմանյան հրատարակչություններում։ Այդ թվում 8 հաշվետվություն, 1 մենագրություն, համահեղինակ է 6 ֆունդամենտալ աշխատությունների, ինչպես նաև մասնակցել է ՀՀ լիթոլոգիական ու ֆորմացիոն քարտեզների կազմման աշխատանքներին։
1977թ․ ՀՍՍՀ ԳԱ նախագահության կողմից պարգևատրվել է <<Գովեստագիր>> պատվոգրով։ 1987թ․-ին ՀՍՍՀ Գերագույն խորհրդի կողմից պարգևատրվել է <<Աշխատանքի վետերան>> մեդալով։ 2015թ․-ին Բարձրագույն կրթության նախարարությունը պարգևատրել է ոսկե հուշա-մեդալով, իսկ 2022-ին ՀԳԱԱ-ն պարգևատրել է շնորհակալագրով։